Καρκίνος του προστάτη: Έλεγχος και θεραπεία Read more...

Καρκίνος του προστάτη: Έλεγχος και θεραπεία

Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο πιο συνήθης καρκίνος στους άντρες και η δεύτερη αιτία θανάτου μετά τον καρκίνο στο πνεύμονα. Την τελευταία δεκαπενταετία έχει παρατηρηθεί μια εντυπωσιακή αύξηση του αριθμού των ασθενών με εντοπισμένη νόσο αλλά και της ποικιλίας των θεραπευτικών επιλογών.

Ποιοι όμως κινδυνεύουν να προσβληθούν από τη νόσο; Η συχνότητα εμφάνισης αυξάνεται με την ηλικία χωρίς όμως να υπάρχει ένα ηλικιακό όριο. Ένας άντρας 60-80 ετών έχει 1 στις 8 πιθανότητες να νοσήσει. Οι άντρες με οικογενειακό ιστορικό με συγγενή πρώτου βαθμού έχουν 2,5 φορές περισσότερες πιθανότητες να νοσήσουν. Επίσης, κάποιες έρευνες έχουν δείξει ότι η διατροφή που είναι υψηλή σε κορεσμένα λιπαρά οξέα (κόκκινο κρέας), και φτωχή σε φυτικές ίνες, μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες εμφάνισης του καρκίνου του προστάτη.

Σε καθημερινή βάση λέμε σε όλους τους άντρες να κάνουν μια φορά το χρόνο έναν προληπτικό έλεγχο, και μέσα σε αυτό τον έλεγχο, πρέπει να οπωσδήποτε να συμπεριλάβουμε και το ουροποιητικό σύστημα. Πρέπει οπωσδήποτε, όλοι οι άντρες από τα 50 έτη και πάνω να κάνουν μια εξέταση PSA, μια εξέταση ούρων, ένα υπερηχογράφημα νεφρών-κύστεως-προστάτη, και μια δακτυλική εξέταση του προστάτη (ΔΕΠ). Όλα έχουν τη σημασία τους και την διαγνωστική αξία τους, και κανένα δεν πρέπει να παραλείπεται.

Το PSA είναι ένα ειδικό αντίγονο που παράγεται στον προστάτη και το βλέπουμε με μια εξέταση αίματος. Μπορεί να αυξηθεί σε διάφορες περιπτώσεις όπως τον καρκίνο του προστάτη, μια υπερπλασία του προστάτη, σε οξεία ή χρόνια προστατίδα, και όταν υπάρχει ουροκαθετήρας. Πρέπει να γίνεται συνεκτίμηση μαζί με τη ΔΕΠ, η οποία είναι μια ανώδυνη εξέταση που δεν κρατάει παραπάνω από μερικά δευτερόλεπτα. Με τη ΔΕΠ μπορούμε να διακρίνουμε τη σύσταση του προστάτη και το μέγεθος του.  Το υπερηχογράφημα μας παρέχει πολλές πληροφορίες για την ανατομία (το μέγεθος του προστάτη και τη θέση των νεφρών), τη λειτουργικότητα του ουροποιητικού, και αν υπάρχει κάποια απόφραξη η οποία μπορεί να προκαλέσει διάταση. Όπως ανέφερα παραπάνω, οι άντρες με οικογενειακό ιστορικό πρώτου βαθμού συγγένειας έχουν 2,5 φορές περισσότερες πιθανότητες να νοσήσουν, οπότε θα πρέπει να ξεκινήσουν τον προληπτικό τους έλεγχο από τα 40 έτη.

Σε περίπτωση που υπάρχουν οι ενδείξεις ότι υπάρχει υποψία για καρκίνο του προστάτη, το επόμενο βήμα είναι να γίνει μια βιοψία του προστάτη. Αυτή γίνεται με νάρκωση και δια βελόνης μέσω διορθικού υπερηχογραφήματος. Στη συνέχεια, και αφού γίνει η ιστολογική εξέταση, προχωράμε στη σταδιοποίηση της νόσου με αξονική τομογραφία και σπινθηρογράφημα οστών για τυχόν μεταστάσεις.

Είμαστε τυχεροί γιατί ζούμε σε μια εποχή όπου υπάρχουν πολλές θεραπευτικές επιλογές με βάση το στάδιο (αν είναι μεταστατικό ή τοπικό) της νόσου, την ηλικία, και σαφώς την επιθυμία του ίδιου του ασθενή.

Στο εξωτερικό, είναι διαδεδομένη και πολλοί ουρολόγοι προτείνουν την επιλογή της ‘ενεργής παρακολούθησης’ (active surveillance) σε χαμηλού βαθμού κακοήθεια. Αυτή περιλαμβάνει τακτική παρακολούθηση και τακτικές εξετάσεις. Η πιο διαδεδομένη θεραπευτική επιλογή όμως είναι η ριζική προστατεκτομή η οποία πλέον γίνεται με το ρομποτικό σύστημα Da Vinci. Με τον τρόπο αυτό, μειώνονται  δραματικά οι πιθανότητες για ακράτεια και στυτική δυσλειτουργία. Επίσης ο χρόνος νοσηλείας είναι μόνο 2-3 μέρες. Σε ασθενείς που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να χειρουργηθούν για διάφορους λόγους, υπάρχει η επιλογή της ακτινοθεραπείας με εξίσου καλά αποτελέσματα. Σε προχωρημένη νόσο, μπορεί να χρειαστεί ο ασθενής να υποβληθεί και σε περαιτέρω θεραπεία με ορμονοθεραπεία, ανοσοθεραπεία, ή και χημειοθεραπεία.

 Ο καρκίνος του προστάτη είναι μια πλήρως ιάσιμη κατάσταση σε αρχικά στάδια.  Για αυτό δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ τον προληπτικό έλεγχο και πρέπει να επισκεπτόμαστε τον ουρολόγο μας μια φορά τον χρόνο.

καρκίνος προστάτη Read more...

Το κίνημα Movember και η σημασία του προληπτικού ελέγχου του καρκίνου του προστάτη

Το κίνημα υπενθυμίζει στους άντρες να κάνουν τις απαραίτητες εξετάσεις για την υγεία τους κάθε χρόνο.

Το κίνημα του Movember ξεκίνησε το 2003 από την Αυστραλία, με στόχο να επαναφέρει τη μόδα του μουστακιού και στις νέες γενιές. Σε μια συνέντευξη που έγινε στον ιδρυτή του Movember, Adam Garone, σχετικά για την δημιουργία του Movember αυτός ανέφερε:

“Tο Movember ξεκίνησε με τον παραδοσιακό αυστραλιανό τρόπο: μια Κυριακή απόγευμα, ως πλάκα, με τον αδελφό μου και έναν φίλο, ενώ πίναμε μπίρες. Μιλούσαμε για τα διάφορα στυλ από τη δεκαετία του ’80 και πως όλα επιστρέφουν στη μόδα.

Η συζήτηση κατέληξε με μία πρόκληση να ξαναφέρουμε στη μόδα το μουστάκι. “Mo” είναι ο όρος αργκό στην Αυστραλία για το μουστάκι, οπότε ξαναβαφτίσαμε τον Νοέμβριο, Μοέμβριο (Movember) και θέσαμε μερικούς απλούς κανόνες που ισχύουν έως σήμερα. Ξεκινάτε φρεσκοξυρισμένοι στην αρχή του μήνα και αφήνετε μουστάκι για 30 μέρες.”

Αργότερα αποφάσισαν να συνδέσουν αυτή τη μόδα με ένα καλό σκοπό. Την ευαισθητοποίηση του κοινού για θέματα που αφορούν την αντρική υγεία και συγκεκριμένα τον αντρικό καρκίνο.

Λόγω της μεγάλης απήχησης του Movember, ο μήνας Νοέμβριος καθιερώθηκε ως ο μήνας των ανδρών και πιο συγκεκριμένα είναι ο εορτασμός του μουστακιού για έναν ολόκληρο μήνα.

Το Movember έχει μεγάλη σημασία, γιατί είναι σαν μια υπενθύμιση στους άντρες να φροντίζουν τους εαυτούς τους και να κάνουν τις απαραίτητες εξετάσεις για την υγεία τους κάθε χρόνο.

Έχει μεγάλη σημασία οι άντρες άνω των 50 (και άνω τον 40 σε περίπτωση οικογενειακού ιστορικού καθώς έχουν δυο φορές περισσότερες πιθανότητες για την εμφάνιση καρκίνου προστάτη) να κάνουν ΚΑΘΕ χρόνο τον προληπτικό έλεγχο τους, γιατί πολύ συχνά ο καρκίνος του προστάτη δεν δίνει κανένα σύμπτωμα στα αρχικά στάδιά του, όταν μπορεί να είναι πλήρως ιάσιμος.

Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο συχνότερος καρκίνος στους άντρες και η δεύτερη σε συχνότητα αιτία θανάτου από καρκίνο μετα τον καρκίνο του πνεύμονα.

Ο καρκίνος του προστάτη ανιχνεύεται σε περίπου 1 στους 4 άντρες και περίπου 1 στους 5 θα πρέπει να υποβληθεί σε βιοψία προστάτη. Για αυτό το λόγο οι προληπτικές εξετάσεις είναι τεράστιας σημασίας για την πρώιμη διάγνωση της νόσου και περιλαμβάνουν τα εξής:

Εξέταση αίματος PSA


Το ειδικό προστατικό αντιγόνο (PSA) είναι μια εξέταση αίματος η οποία χρησιμοποιείται ευρέως από τη δεκαετία του ’80 και αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη. Είναι μια πρωτεΐνη η οποία εκκρίνεται μόνο από ορισμένα κύτταρα του προστάτη. Η αύξηση του PSA ΔΕΝ σημαίνει ότι υπάρχει σίγουρα καρκίνος, καθώς μπορεί να αυξηθεί εξαιτίας άλλων παθήσεων ή καταστάσεων όπως στην καλοήθη υπερπλασία του προστάτη (ΚΥΠ), και στην προστατίτιδα. Μπορεί όμως να αυξηθεί και μετά από μια διέγερση του προστάτη (κυστεοσκόπηση, δακτυλική εξέταση του προστάτη, τοποθέτηση ουροκαθετήρα). Συχνά αυξάνεται και μετά από άσκηση (ποδηλασία). Συστήνεται επίσης στους άντρες να αποφεύγουν το σεξ 2-3 μέρες πριν την εξέταση. Τη μεγαλύτερη σημασία στην εκτίμηση, έχει η ετήσια αύξησή του να είναι μικρή, συνήθως μέχρι 0,20. Αντίθετα όμως, σημαντική αύξηση σε μικρό μάλιστα χρονικό διάστημα, π.χ. διπλασιασμός της τιμής μέσα σε 3 μήνες, αποτελεί ισχυρή ένδειξη καρκίνου και ο ασθενής θα πρέπει να υποβληθεί σε βιοψία προστάτη.

Μεγάλη προσοχή θέλει αν ο άντρας λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή για την ΚΥΠ, καθώς μπορεί να μειώσει κατά 50% τις τιμές του PSA μετά από διάστημα 6-12 μηνών.

Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι δεν υπάρχουν συγκεκριμένες φυσιολογικές τιμές. Τα εργαστήρια δίνουν ως φυσιολογικές τις τιμές κάτω από 4ng/ml. Στην πραγματικότητα όμως, γίνεται προσαρμογή ανάλογα με το μέγεθος του προστάτη, την ηλικία του άντρα, ακόμα και με το οικογενειακό ιστορικό. Σε άντρες με οικογενειακό ιστορικό καρκίνο του προστάτη, συστήνεται ο έλεγχος να γίνεται νωρίτερα, και να ξεκινά από την ηλικία των 40, καθώς έχουν 2 φορές μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσουν την πάθηση.

Δακτυλική εξέταση του προστάτη

Η δακτυλική εξέταση είναι η ΠΙΟ σημαντική εξέταση για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη. Με την δακτυλική εξέταση του προστάτη μπορούν να εντοπιστούν σκληρές περιοχές ύποπτες για κακοήθεια, ακόμα και σε χαμηλές τιμές PSA. Είναι μια ανώδυνη εξέταση η οποία κρατά πολύ λίγο.

Με αυτήν την εξέταση, ο ουρολόγος θα μπορέσει επίσης να καταλάβει και άλλα πράγματα, όπως το μέγεθος του προστάτη και αν υπάρχει φλεγμονή.

Διορθικό υπερηχογράφημα του προστάτη

Σε περίπτωση που υπάρχει κάποιο παθολογικό εύρημα από τις προηγούμενες εξετάσεις, ο ασθενής μπορεί να χρειαστεί να κάνει ένα διορθικό υπερηχογράφημα. Είναι μια σχετικά ανώδυνη εξέταση, η οποία μπορεί να δώσει μια επιπλέον βοήθεια στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνο του προστάτη, καθώς μπορούν να εντοπιστούν ύποπτες περιοχές κακοήθειας.

Ακόμα και σήμερα, πολλοί άντρες δεν καταλαβαίνουν τη σημασία του προληπτικού ελέγχου για τον καρκίνο του προστάτη. Δεν πρέπει να παραβλέπεται από κανέναν ο ετήσιος έλεγχος και δεν πρέπει να παραβλέπεται καμία από τις παραπάνω εξετάσεις! Και οι τρεις έχουν την αξία και τη σημασία τους. Πρέπει επίσης να γίνει κατανοητό, ότι ο μόνος που μπορεί να αξιολογήσει τα πιθανά ευρήματα και να σας καθοδηγήσει είναι ο ουρολόγος!

Ουρολοίμωξη Read more...

Καλοκαίρι και ουρολοιμώξεις

Τι είναι η ουρολοίμωξη;

Η ουρολοίμωξη είναι η μόλυνση του ουροποιητικού συστήματος από μικρόβιο. Η πιο συνηθισμένη λοίμωξη που προσβάλει τις γυναίκες είναι η κυστίτιδα ή αλλιώς μόλυνση της ουροδόχου κύστεως. Έρευνες έχουν δείξει ότι η πλειοψηφία των γυναικών, με ποσοστό 7 στις 10, θα έρθουν αντιμέτωπες κάποια στιγμή με την ουρολοίμωξη και φυσικά  με τα ενοχλητικά και συνήθως έντονα συμπτώματα της. Στην περίπτωση που μια γυναίκα εμφανίζει ουρολοίμωξη πάνω από τρεις φορές το χρόνο, τότε μιλάμε για υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις και φυσικά τη λύση θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να τη δώσει ο ουρολόγος.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

 Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι το έντονο τσούξιμο και αίσθημα καύσου κατά τη διάρκεια της ούρησης, η αίσθηση ανάγκης για ούρηση που συνοδεύεται όμως από μικρή ποσότητα ούρων, το αίσθημα βάρους και πόνου χαμηλά στην κοιλιά και σε χειρότερες περιπτώσεις η αιματουρία και ο πυρετός.

Τι κάνουμε αν έχουμε αυτά τα συμπτώματα;

Η διαδικασία που θα πρέπει να ακολουθείται σε περίπτωση ουρολοίμωξης είναι η γενική και καλλιέργεια ούρων η οποία πρέπει να συνοδεύεται με αντιβιόγραμμα ώστε να δοθεί η σωστή αντιβίωση και θεραπεία από τον ουρολόγο. Σε μερικές περιπτώσεις πρέπει να γίνεται και υπερηχογράφημα του ουροποιητικού συστήματος.

Γιατί οι ουρολοιμώξεις είναι πιο συχνές το καλοκαίρι;

Από τις συχνότερες παθήσεις του καλοκαιριού είναι οι ουρολοιμώξεις και συνήθως είναι συνδυασμός παραγόντων που τις προκαλούν. Ένας σημαντικός παράγοντας είναι η επαφή με μικρόβια στην παραλία, στη θάλασσα και στις πισίνες και το βρεγμένο μαγιό που αμελούμε να αλλάξουμε. Οι υψηλές θερμοκρασίες και η υγρασία ενθαρρύνουν την ανάπτυξη βακτηρίων αποδυναμώνοντας τους φυσικούς μηχανισμούς άμυνας του οργανισμού.

Άλλος παράγοντας που ευνοεί τις ουρολοιμώξεις το καλοκαίρι είναι τα περισσότερα ταξίδια που ίσως προγραμματίζουμε και η αναγκαστική χρήση κοινόχρηστης τουαλέτας ή ακόμη και η προσπάθεια αποφυγής χρήσης της τουαλέτας και το ''κράτημα'' της ούρησης για πολλή ώρα.

Ποια τα μέτρα πρόληψης;

  • Λήψη άφθονων υγρών (τουλάχιστον 2-3 λ/24ωρο) Αποφυγή βρώμικης και πολυσύχναστης παραλίας και πισίνας.
  • Αλλαγή βρεγμένου μαγιό αμέσως μετά το κολύμπι και αποφυγή τοποθέτησης πετσέτας απευθείας σε άμμο.
  • Φροντίδα προσωπικής υγιεινής. Χρήση βαμβακερών εσώρουχων.
  • Συχνή ούρηση. Να μην αναβάλλεται η ούρηση καθόλου.  
  • Χρήση προφυλακτικού κατά τη διάρκεια ερωτικής επαφής. Ούρηση και καθαριότητα μετά τη σεξουαλική επαφή.
  • Προσοχή στις κοινόχρηστες τουαλέτες.